Integralną częścią każdego budynku jest dach. Jego zewnętrzna warstwa – pokrycie dachowe – musi być odporna na działanie warunków atmosferycznych, aby przede wszystkim zabezpieczać budynek przed wilgocią. Pokrycia wykonuje się z wielu materiałów różniących się między sobą właściwościami. Najczęściej dzielimy je na naturalne oraz sztuczne.
Najczęściej w budownictwie stosuje się następujące pokrycia dachowe:
- Krycie z blach profilowanych
Przy tego typu pokryciu zastosowanie znajdują blachy trapezowe o następujących parametrach: grubość od 0,5 do 1,5 mm, wysokość fałd od 6 do 165 mm i szerokość arkuszy od 750 do 1040 mm. W zależności od rodzaju dachu – płatwiowe czy bezpłatwiowe – stosowane są odpowiednie rodzaje blach trapezowych – bez dodatkowych przetłoczeń oraz posiadające poprzeczne/podłużne przetłoczenia.
Ze względu na sposób ułożenia blachy wyróżniamy krycie określane jako pozytyw lub negatyw – istnieją osobne tablice wytrzymałościowe dla tych wariantów. W przypadku dachów ocieplonych blacha profilowana powinna leżeć wąskimi półkami na podporach (pozytyw). Dzięki temu otrzymujemy lepsze oparcie dla warstw izolacyjnych, a nośność arkuszy zwiększa się. Natomiast przy dachu nieocieplonym arkusze blachy trapezowej należy montować szerszymi półkami na podporach (negatyw), tak aby zamek montażowy znajdował się na górze. Dzięki temu uzyskuję się lepszy efekt odprowadzenia wód opadowych – sztywność arkuszy jest nieznacznie mniejsza.
- Pokrycie z płyt warstwowych
Płyty warstwowe mają zastosowanie jako materiał budowlany w bardzo szerokim zakresie: w halach magazynowych, produkcyjnych, mało- i wielkokubaturowych obiektach handlowych, w obiektach użyteczności publicznej oraz w budownictwie rolniczym. Pokrycie to charakteryzuje się lekkością, dobrą izolacyjnością, odpowiednią nośnością i sztywnością oraz szybkością montażu. Płyty te składają się z metalowych okładzin zewnętrznych połączonych wewnętrzną warstwą – rdzeniem wykonanym z materiałów o dobrej izolacyjności termicznej oraz akustycznej. Okładziny zewnętrzne stanowią najczęściej blachy z przetłoczeniami lub użebrowaniami na długości płyty warstwowej. Płyty warstwowe zachowują swoje parametry w kontakcie z wilgocią, parą wodną, śniegiem oraz substancjami chemicznymi. Ze względu na zastosowanie płyty warstwowe dzielimy na ścienne, dachowe i chłodnicze, a w zależności od materiału wypełniającego na płyty z rdzeniem PUR (pianka poliuretanowa), IPR (pianka poliizocyjanurowa), EPS (spieniony polistyren -styropian) oraz MWF (wełna mineralna). Grubości wahają się od 40 mm dla płyt ściennych do nawet 220 mm w przypadku płyt chłodniczych.
- Pokrycie z użyciem membran EPDM lub PCV
Podstawowym składnikiem folii/membrany EPDM jest monomer etyleno-propyleno-dienowy. Żywotność tego typu pokrycia jest długotrwała i szacuje się na minimum 50-70 lat. Membrana EPDM jest odporna na starzenie termiczne oraz promieniowanie ultrafioletowe i oddziaływanie ozonu dzięki temu, że nie zawiera plastyfikatorów, zmiękczaczy i modyfikatorów (obecnych w papach i foliach PCV). Duże znaczenie dla inwestorów może mieć również fakt, że membranę EPDM można układać w zakresie temperatur od -20°C do 40°C, dzięki czemu można kontynuować prace nawet zimą. Można ją stosować na dachach o dowolnych kształtach i kątach pochylenia, jak również w dachach zielonych.
Membrana PCV –składa się z uplastycznionego PVC z dodatkiem środków modyfikujących. Spoiny zgrzewane są przy pomocy gorącego powietrza zapewniając szczelność przy zastosowaniu jednej warstwy materiału. Membrana tego typu jest świetną alternatywą dla papy, zapewnia wysoką elastyczność, łatwość naprawy uszkodzeń, odporność na starzenie i rozrywanie. Membrana PCV charakteryzuje się również wysoką wytrzymałością na wydłużanie względne (choć niższą niż EPDM).
- Pokrycie papą termozgrzewalną
Głównym powodem, dla którego inwestorzy wybierają pokrycie papą termozgrzewalną są jej właściwości izolacyjne, łatwość oraz skuteczność wykonania.
W przypadku hal stalowych papę termozgrzewalną można zastosować przy następujących układach warstw:
- Papa paroizolacyjna samoprzylepna do blachy trapezowej
- Wełna mineralna na kleju bitumicznym
- Papa podkładowa samoprzylepna do wełny mineralnej
- Papa nawierzchniowa termozgrzewalna
Taki układ wymaga, aby blacha trapezowa była oparta wąskimi półkami na podporze (pozytyw). Parametry papy termozgrzewalnej są dużo lepsze w stosunku do pap klasycznych klejonych lepikiem. Do jej wytwarzania stosuje się asfalty przemysłowe tworzące warstwę bituminu. Ze względu na zastosowanie papy dzielimy na podkładowe oraz wierzchniego krycia, czyli nawierzchniowe.
Z ekonomicznego punktu widzenia – najtańszymi rozwiązaniami są pokrycia z blach profilowanych, są one stosowane w obiektach nieocieplonych i nieogrzewanych. Droższym wariantem są dachy z płyt warstwowych. Do najdroższych rozwiązań należą dachy warstwowe z pokryciem z pap termozgrzewalnych i membran PCV lub membrany EPDM.
Częstym pytaniem zadawanym przez inwestorów jest zasadność stosowania attyk. Jest to architektoniczny element dekoracyjny znajdujący się na górze budynku. Pełni on funkcję estetyczną, osłaniania instalacje zlokalizowane na dachu budynku oraz użytkowo-konstrukcyjną – stanowi zabezpieczenie sąsiednich budynków w przypadku pożaru. Attyka może być zaprojektowana jako murowana kończąc się wieńcem lub jak konstrukcja o lekkim szkielecie stalowym obudowana płytą warstwową. W przypadku budowy budynków przylegających do już istniejących attykę stosuje się również do wyrównania ich wysokości. Jednak poza wszystkimi zaletami stosowanie wysokich attyk niesie ze sobą zwiększenie obciążeń ze względu na zbieranie się śniegu (tzw. worek śniegowy), co należy uwzględnić już na etapie projektowania.
Zastosowanie attyk zalecane jest w halach, w których dach zostanie wykonany z membran PCV, EPDM oraz pap termozgrzewalnych, natomiast należy pamiętać, że ten element będzie kolidował w przypadku dachów o pokryciu z blachy (blachy trapezowe, płyty warstwowe itp.).
Projektanci BUDVISION, z uwagi na doświadczenie w projektowaniu oraz budowie hal, chętnie doradzą inwestorom jakie pokrycie dachowe zastosować oraz czy hala powinna być zwieńczona attyką czy też lepiej jej nie wykonywać w danym obiekcie.
